Voorste kruisband gescheurd en ben je aan het twijfelen of je wel of niet een kruisband operatie wil? In dit blog krijg je 8 overwegingen die je kunnen helpen bij de beslissing. 

Een gescheurde voorste kruisband komt voor bij jong en oud, sportief of niet en is geslacht onafhankelijk. Wat wel opvalt is dat het vaker voorkomt bij vrouwen dan bij mannen. Ieder persoon heeft zijn eigen ambities en doelen. Daarbij beleefd iedereen op zijn manier de klachten en beperkingen. Om die reden is er geen kant en klare behandeling voor een gescheurde kruisband. Zorgverleners behandelen mensen en niet knieën en daarom moet uit een persoonlijk gesprek duidelijk worden welke behandeling het best past. Er zijn een aantal factoren die de beslissing beïnvloeden om wel of niet een kruisband operatie te ondergaan. In dit blog bespreken we de 8 belangrijkste factoren.

De 8 argumenten voor (g)een voorste kruisband operatie:

• Ernst van het letsel
• Mate van knie instabiliteit
• Type sport
• Niveau van sport
• Instabiliteit in het dagelijks leven na een traject fysiotherapie
• Leeftijd
• Discipline en motivatie
• Doelstellingen, verwachtingen en ambitie

1. Ik heb mijn knie verdraaid.

Een voorste kruisband kan uitrekken, volledig- of gedeeltelijk scheuren. Bovendien komt een geïsoleerde voorste kruisband letsel bijna niet voor. Vaak gaat dit gepaard met ander letsel van bijvoorbeeld een botkneuzing, meniscus-, kraakbeen-, bijkomend band- en/of kapselletsel. In ernstige maar meer zeldzame gevallen kan er sprake zijn van een botbreuk, vaat- en/of zenuwletsels.

De ernst en behandeling van een voorste kruisband letsel

Een uitgerekte, gedeeltelijk- of volledig gescheurde kruisband maakt niet per definitie een verschil in de behandeling. In alle drie de situaties kan er sprake zijn van een insufficiënte voorste kruisband. In andere woorden wordt de passieve stabiliteit van de knie onvoldoende gewaarborgd. Dit is een indicatie voor een voorste kruisband operatie. Toch is het ook mogelijk dat de knie passief stabiel blijft. Een conservatieve behandeling is dan een optie.

Zijn er meerdere banden betrokken bij het letsel dan wordt gesproken over een multi ligamentair bandletsel. Deze letsels zijn over het algemeen ernstig, maar de behandeling verschilt per betrokken structuur. Het kapsel en de binnenband zijn structuren die over het algemeen goed herstellen. Enige terughoudendheid voor een operatieve ingreep is aanbevolen. Wat meeweegt in deze overweging is dat het resultaat van een binnenband reconstructie bijna altijd suboptimaal is. Er blijft enige tot geringe laksiteit bestaan.

De buitenband en de hoeken van de knie (postero laterale en mediale hoek) zijn structuren die doorgaans, in combinatie met een gescheurde voorste kruisband, een operatieve behandeling vereisen. De voorkeur is om zelfs in de acute fase te opereren. De structuren zijn in deze fase tijdens de operatie nog goed herkenbaar voor de arts om te herstellen.
Het is belangrijk om de knie altijd door een kniespecialist te laten beoordelen welke behandeling het best past. Wil je meer lezen of een operatie nodig is en of snelheid hierbij een rol speelt lees dan onze blog klik hier.

2. Ik heb last van een instabiele knie.

Stabiliteit van de knie is te verdelen in drie vormen. De passieve-, actieve-, en functionele stabiliteit. De passieve stabiliteit wordt gewaarborgd door de kniebanden. De actieve stabiliteit wordt geregeld door het spiersysteem. Beide systemen samen vormen de functionele stabiliteit. Dit is de stabiliteit die je ervaart in het dagelijks leven, op werk en tijdens sport.

Kniebandletsel kan resulteren in een passief instabiele knie. Zijn de spieren goed getraind dan kan de actieve stabiliteit op orde zijn. Dit is een verklaring waarom mensen in het dagelijks leven weinig tot geen klachten hoeven te ervaren. Daarnaast zijn cyclische sporten zoals hardlopen en fietsen meestal geen probleem.

Mate van knie instabiliteit.

Indien er sprake is van een geringe passieve instabiliteit met een goed actieve stabiliteit, dan kan het best mogelijk zijn om aan diverse sporten deel te nemen (tennis, boksen etc).

Het is mede om die reden belangrijk om de tijd te nemen en de spieren rondom de knie goed te trainen. Zodoende kan bepaald worden of de knie functioneel stabiel is en kan er voorzichtig een inschatting gemaakt worden of sporthervatting mogelijk is.

Voor intensieve sporten zoals voetbal, basketbal etc is een stabiele knie noodzakelijk. Meestal kan je zonder voorste kruisband reconstructie niet terugkeren naar je oude sportniveau. Het type sport is hierbij van belang.

Het mag duidelijk zijn dat de knie door een ervaren arts en/of fysiotherapeut beoordeeld moet worden om je gericht te laten adviseren.

3. Kan ik weer sporten na mijn voorste kruisband blessure.

Er zijn veel verschillende sporten waaraan je kan deelnemen. Elke sport heeft zijn eigen risicoprofiel en eisen die aan de knie gesteld worden. Om enig inzicht te geven en onderscheid te maken tussen de verschillende sporten staat hier een overzicht.

Type sport:
Laag risico (level 3) naar hoog risico (level 1) sporten.

• Level 3: sporten zonder contact en rotatie zoals hardlopen, wielrennen, schaatsen, zwemmen en klimmen.
• Level 2: sporten zonder contact maar met rotatie zoals tennis en andere racketsporten, volleybal, zaktraining boksen, dansen, skiën, snowboarden, surfen en andere watersporten.
• Level 1: sporten met rotatie en contact zoals voetbal, basketbal, handbal en andere teamsporten, maar ook vechtsporten zoals kickboksen.

Level 3 sporten zijn over het algemeen mogelijk zonder voorste kruisband. Voorwaarden is uiteraard dat de actieve stabiliteit (spiersysteem) op orde is.

Level 2 sporten is het risico verhoogd voor nieuw knieletsel bij een passief instabiele knie. Het is echter wel mogelijk om zonder voorste kruisband reconstructie te sporten op level 2 mits een geringe passieve instabiliteit en goed actief spiersysteem.

Level 1 sporten is het risico hoog voor een nieuw knieletsel bij een passief instabiele knie. In het geval van minimale passieve instabiliteit en goed actief spiersysteem zou het mogelijk kunnen zijn om toch deel te nemen. Eventueel kan je er voor kiezen om het niveau van sport aan te passen. Zie ook: Niveau van sport.

Het is aanbevolen om deze keuzes in overleg met je fysiotherapeut en/of arts te maken. Daarnaast is het raadzaam om de spieren door gerichte krachttraining te blijven onderhouden om de kans op een recidief te verkleinen.

4. Kan ik op mijn oude niveau weer sporten?

De top- en professionele sporters worden over algemeen altijd geopereerd. Er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen. Sporters op level 1 zullen meestal neigen naar een voorste kruisband reconstructie. Vooral als de ambitie is om te blijven sporten op het oude niveau. Is er sprake van een geringe passieve instabiliteit dan kan je overwegen om een niveau/klasse lager te gaan sporten. Een alternatieve optie is om een andere sport op level 2 of 3 te gaan doen. Een stap terug of kiezen voor een alternatief kan een kruisband operatie mogelijk voorkomen. Realiseer je ook dat niet iedereen na een voorste kruisband reconstructie terug kan keren op zijn oude sportniveau. Het is raadzaam om in alle situaties je fysiotherapeut en/of arts te raadplegen voor een persoonlijke advies.

5. Ik blijf last houden van instabiliteit na een traject fysiotherapie.

Heb je na een gerichte revalidatie bij de fysiotherapeut aanhoudende instabiliteitsklachten in het dagelijks leven dan heb je een indicatie voor een voorste kruisband reconstructie. De kans op meniscusletsel en vroege slijtage is verhoogd. Heb je geen instabiliteitsklachten in het dagelijks leven dan is een voorste kruisband reconstructie niet noodzakelijk. Hiermee wordt bedoeld dat een leven zonder kruisband meestal goed mogelijk is. Om toch op het oude niveau weer te kunnen sporten is een reconstructie een persoonlijke keuze.

6. Is een voorste kruisband reconstructie leeftijd gebonden?

Een voorste kruisband reconstructie is leeftijd onafhankelijk. Echter zoals aangegeven moet de indicatie er zijn om de operatie te ondergaan. Alleen een gescheurde kruisband is geen reden om te kiezen voor een reconstructie. Een instabiele knie in het dagelijks leven wel en als die persoon twintig of vijftig jaar is maakt dan niet zoveel uit.

In de praktijk blijkt echter dat een twintiger hogere eisen stelt aan bewegen en sport (voetbal, basketbal etc) dan iemand van vijftig (wandelen, hardlopen, fietsen, fitness, etc).

Mocht je als vijftiger toch nog willen voetballen, dan kan een voorste kruisband reconstructie overwogen worden. Maar een revalidatie gaat vaak moeizamer dan bij iemand van twintig en het resultaat laat zich ook minder makkelijk voorspellen. Het kan een overweging zijn om een stapje terug te doen in de sportcarrière. Voor de level 1 sporten en dagelijks leven is het voor de vijftiger doorgaans voldoende om de spieren rondom de knie goed te trainen.

7. Ik ben gedisciplineerd en gemotiveerd voor de knierevalidatie.

Een operatie is spannend, maar de revalidatie is hetgeen waarvoor je jezelf moet opladen.

Thuis oefeningen doen, het volgen van leefregels, regelmatig trainen en dat week in en week uit. Twee, drie of vier keer per week trainen naast je werk, school, studie of andere zaken vraagt nogal wat van je discipline en motivatie. Bedenk dat je dit voor gemiddeld 9 tot 12 maanden moet volhouden. Het is maar moeilijk voor te stellen welke impact dit werkelijk gaat hebben op je leven. Voor een optimaal resultaat van de operatie is het toch relevant om hier voor jezelf een inschatting van te maken.

Tips:Het kan helpen om in groepsverband te trainen.Maak korte termijn doelstellingenZorg voor een reël en haalbaar hoofddoel.Doe tussentijdse testen om je progressie objectiveerbaar te maken.Train in een prettige en uitdagende omgeving.

Dit alles doe je samen met je fysiotherapeut.

8. Doelstellingen, verwachtingen en ambities op de kort en langer termijn

Een voorste kruisband reconstructie wordt in eerste instantie gedaan om de stabiliteit van de knie terug te krijgen en om in het dagelijks leven niet belemmerd te worden. De meeste mensen willen daarnaast ook weer sporten op het oude niveau. Kijken we naar de cijfers dan keert ongeveer 65 procent terug op het oude sportniveau en gaat ongeveer 55 procent daadwerkelijk weer wedstrijden spelen op dit niveau. Neem deze cijfers mee in de overweging of je geopereerd wilt worden. De kans om terug te komen op het oude niveau is voor een groot deel afhankelijk van je eigen persoonlijk inzet en omstandigheden.

In de praktijk merken we dat sporters gedreven zijn terug willen komen op hun oude niveau en over het algemeen een operatie overwegen. Het is belangrijk om te beseffen waarvoor je kiest. Een voorste kruisband reconstructie betekent een intensieve revalidatie van gemiddeld 9 tot en met 12 maanden. Gemiddeld trainen revalidanten 3 keer per week 1,5 uur op de praktijk naast huiswerk oefeningen. De uitkomst van de revalidatie staat echter niet vast. De knie wordt nooit meer een 10, want de nieuwe kruisband is niet de originele band en er is doorgaans sprake van bijkomend letsel. Maar een 8 of 9 is nog steeds meer dan ruim voldoende. Voor de ene persoon is dit perfect en kan weer topsport bedrijven, een ander kan enigszins hinder blijven ervaren. Besef ook dat nieuw knieletsel vaak voorkomt en het daarom belangrijk is om zo goed mogelijk te revalideren.

Het kan dus een weloverwogen keus zijn om met deze informatie een stapje terug te doen. Kies je voor een andere en meer veilige sport dan kan je overwegen, in samenspraak met je arts, om conservatief te gaan revalideren. Voor de mogelijkheden kijk nog een keer bij punt 3 en 4. Een conservatieve revalidatie sluit een operatie niet uit.

De jonge sporter <30

Individuele doelstellingen zijn belangrijk voor de keuze om wel of niet te opereren. Voor tieners en jongvolwassenen die actief zijn op de sportvelden is een operatie al snel een logische keus. Niet iedereen wil perse terug naar zijn oude sportniveau of kiest ervoor om een andere sport of hobby te gaan doen. Het blijft daarom altijd belangrijk om de kaarten op tafel te leggen en de voor- en nadelen te bespreken en af te wegen.

Volwassenen

Voor de volwassenen die al wat verder in het leven zijn, gelden andere verwachtingen en hebben andere doelen dan op jongere leeftijd. Het blijft altijd een persoonlijke afweging, maar mocht je bijvoorbeeld nog één of twee jaar willen voetballen is dan een operatie en langdurige revalidatie het waard. Een balletje trappen met vrienden of met je kinderen lukt doorgaans wel. Merk je na verloop van tijd dat het toch niet gaat, dan kan je een operatie altijd overwegen. Behalve sport zijn er ook genoeg andere redenen en doelstellingen om de operatie uit te stellen of vanaf te zien. Denk aan een (lange) vakantie, studie, (buitenlandse) stage, kinderen, sportwensen etc.

Feit is dat over de jaren de sportactiviteiten minder worden en het soort sport verschuift van teamsport naar individuele sport (hardlopen, fitness, groepslessen etc). De eisen die we aan ons lichaam stellen nemen af (complexe beweegpatronen naar eenvoudige bewegingen). De noodzaak om een voorste kruisband reconstructie neemt dus af. Heb je na een revalidatie, of na verloop van maanden of jaren toch een instabiele knie, dan is een operatie altijd mogelijk.

Een voorste kruisband reconstructie ondergaan of niet. Het blijft een individuele zoektocht. Ga in gesprek met andere lotgenoten, spreek met de arts en/of fysiotherapeut over je wensen, doelen en ambities. Lees je daarnaast goed in en hopelijk geven de blogs op Thekneeclub.com extra houvast om na te denken over de zaken die er toe doen.

Heb jij nog argumenten voor (g)een voorste kruisband operatie laat een bericht achter in de comments.