7 leefregels na een voorste kruisband operatie
Onderga je een voorste kruisband operatie? Dan is het prettig om te weten waar je aan toe bent. Kan je bijvoorbeeld blijven werken, fietsen of lopen. Het is een gegeven dat je met krukken zal lopen en in het begin afhankelijk bent van anderen. In deze blog geven we een leidraad over wat wel en niet mag na een voorste kruisband operatie. Hier volgen 7 leefregels na een voorste kruisband operatie.
Wat mag je wel en niet na een voorste kruisband operatie
Leefregels na een voorste kruisband operatie
Een veel gehoorde vraag na een voorste kruisband operatie is “wat mag ik wel en niet?”. Helaas is er geen passend antwoord op deze vraag, omdat het herstel een individueel traject is. Om toch enige sturing te geven in de eerste periode na de operatie hebben we 7 leefregels opgesteld. Samen met je fysiotherapeut kan je ze afstemmen op jouw persoonlijke situatie.
De 7 leefregels na een voorste kruisband operatie:
- Vermijd het openbaar vervoer.
- Autorijden mag verzekeringstechnisch niet (lees verder voor de uitzondering).
- Buiten fietsen (voor de hometrainer gelden andere regels).
- Werkzaamheden aanpassen.
- Doseer het lopen en staan (met krukken).
- Doe regelmatig knie oefeningen
- Eet gezond.
Wanneer mag je met het openbaar vervoer na een voorste kruisband operatie?
Het advies is om de eerste zes weken het openbaar vervoer (OV) te vermijden. Een bus, tram of trein is door het abrupt remmen en optrekken onvoorspelbaar. Na een voorste kruisbandoperatie reageren de spieren niet snel genoeg meer en is de kracht ook verminderd. Ook houden medereizigers niet altijd rekening met je, waardoor het OV risicovol is. In de dagelijkse praktijk komt het regelmatig voor dat revalidanten toch voor het OV kiezen. Het gaat misschien 100 keer goed, maar de waarschuwing geldt voor die ene keer dat het niet goed gaat. Toevallig overkwam een van mijn patiënten dit noodlot de dag voor het schrijven van dit blog. Ze was in de tram gestapt en bleek met de kruk te blijven haken, waardoor ze ten val kwam. Dit is een ongelukkig voorbeeld waarom er leefregels zijn voor de eerste fase na de voorste kruisbandoperatie. Gelukkig was de kruisband nog intact en nadat ze dit hoorde, heeft ze per direct het OV afgezworen.
Wanneer mag je autorijden na een voorste kruisband operatie?
De algemene regel is dat je niet mag autorijden zolang je op krukken loopt. Gemiddeld kan dit 4-6 weken duren. Als je dit wel doet, ben je waarschijnlijk niet verzekerd bij een auto-ongeluk. Vraag daarom altijd toestemming aan de arts of fysiotherapeut voordat je weer begint met autorijden. Als je een automaat hebt en aan je linker knie bent geopereerd, mag je met toestemming van de verzekering, fysiotherapeut en/of arts meestal eerder beginnen met autorijden.
Wanneer mag je buiten fietsen na een voorste kruisband operatie?
Het hangt af van de voorste kruisbandoperatie en de bijkomende structuren die zijn behandeld, maar meestal kan er vanaf 2,5 week op een hometrainer worden gefietst. Fietsen is een medicijn voor de knie en het wordt aanbevolen om dit 3 keer per dag een half uur te doen, mits het mag en kan. Een klein beetje weerstand en een rustig tempo zijn aanbevolen. Om te kunnen fietsen heb je minimaal 100 graden buiging nodig. Een Tacx (racefietsstandaard) is relatief instabiel en niet comfortabel bij het op- en afstappen, daarom adviseren wij om een normale hometrainer te gebruiken. Zodra je goed op een hometrainer kunt fietsen, zou je denken dat je buiten kunt fietsen. Toch is het belangrijk om te wachten omdat abrupt af- en opstappen risico’s met zich meebrengt. Als je van de krukken af bent en voldoende kracht hebt (squats, step en balans), dan kun je beginnen met buiten fietsen. Overleg met je fysiotherapeut wat mogelijk is.
NB: na een meniscopexie of repair start je pas na 6 weken met fietsen om de hechting te beschermen.
Wanneer kan je weer werken na een voorste kruisband operatie?
Na 2 weken kun je rustig weer beginnen met een kantoorbaan. Een enkeling heeft mogelijk nog wat meer tijd nodig. Thuis werken is natuurlijk ideaal, vooral omdat reizen lastig kan zijn. Bij fysieke beroepen hangt het af van de status van de knie om te bepalen of werken weer mogelijk is. Gemiddeld heb je 8 tot 12 weken nodig om volledig te herstellen. In de tussentijd kan aangepast werk een optie zijn. Het re-integratieproces verloopt via de bedrijfsarts.
Hoeveel mag ik lopen na een voorste kruisband operatie?
De belastbaarheid van een knie na een voorste kruisbandoperatie verschilt per persoon. De ene persoon ervaart nog veel pijn en ongemak na enkele weken, terwijl de pijn bij de ander binnen enkele dagen snel afneemt. Voor veel patiënten is pijn een indicatie van hoe goed het herstel verloopt. Weinig tot geen pijn ervaren is natuurlijk prettig, maar dit betekent niet automatisch dat de knie al volledig belastbaar is. Het is belangrijk om de verleiding te weerstaan om te snel weer te veel te willen doen.
Het advies is om in de eerste weken vooral thuis te blijven en veel rust te nemen, bijvoorbeeld door op de bank of het bed te liggen. Tegelijkertijd is het belangrijk om regelmatig knieoefeningen te doen en elke dertig tot zestig minuten enkele minuten door de huiskamer te lopen. Gedurende de weken zul je merken dat je loopafstand geleidelijk kan worden uitgebreid.
Hoe werkt het lopen met krukken na een voorste kruisband operatie?
Gemiddeld loop je 4-6 weken met krukken na een voorste kruisbandoperatie. Een van de basisvoorwaarden om de krukken af te bouwen is het hebben van een symmetrisch looppatroon en voldoende kracht om je lichaamsgewicht te dragen.
Het afbouwen van krukken gebeurt geleidelijk over de weken:
- Twee krukken worden gebruikt binnen en buiten.
- Een kruk wordt gebruikt binnen en twee krukken buiten.
- Binnen worden geen krukken meer gebruikt, op korte afstanden wordt één kruk gebruikt en op langere afstanden (>5 minuten) worden twee krukken gebruikt.
- Geen krukken meer binnen, één kruk wordt gebruikt op basis van de situatie.
Naast het feit dat krukken ondersteuning bieden tijdens het lopen, signaleren ze ook aan mensen om je heen dat er iets aan de hand is. Ze bieden een zekere mate van bescherming.
Na de voorste kruisbandoperatie mag je het geopereerde been voor 50 procent belasten. Rechtop staan op twee benen is 50 procent belasting, terwijl op één been staan 100 procent belasting is. Tijdens het lopen dien je dus ongeveer 50 procent van je gewicht op te vangen door de krukken.
Let op: uitzonderingen mogelijk na een meniscopexie/repair of behandeling van het kraakbeen.
Hoeveel moet ik oefenen na een voorste kruisband operatie?
Het doen van knie oefeningen staat centraal in de voorste kruisband revalidatie. Eén a twee dagen na de kruisband operatie begin je al met knie oefeningen. Overdag doe je met grote regelmaat ( interval van één tot twee uur) knie oefeningen. In de blog “knie oefeningen na een voorste kruisband operatie” vind je de oefeningen voor de eerste weken na de operatie. Ben je op zoek naar knie oefeningen kijk dan op ons YouTube kanaal, instagram of trainingsprogramma’s.
Wat moet je eten na een voorste kruisband operatie?
Het is belangrijk om gezond te eten en voldoende eiwitten (proteïnen) binnen te krijgen. In het begin zit je veel en lang stil let daarom op met vet- en koolhydraatrijk eten. In de blog knierevalidatie en eiwittenkan je lezen hoeveel eiwitten je per dag nodig hebt.
Samenvatting
Een voorste kruisband revalidatie is een individueel proces en moet goed afgestemd worden met je fysiotherapeut. Wat mag en wat niet mag hangt af van het verloop van de revalidatie en de status van de knie. Heb jij nog vragen over wat mag en/of tips voor andere, laat dan een bericht achter onderaan deze blog.
Bedankt voor je inzichtelijke artikel over de revalidatie na een voorste kruisband operatie. Als ergotherapeut behandel ik vaak cliënten met vergelijkbare problemen, zoals langdurig herstel na knieoperaties. Ik ben het eens met je punten over het belang van rust, het geleidelijk opbouwen van activiteiten en het volgen van fysiotherapie. Ik wil graag toevoegen dat het gebruik van aangepaste hulpmiddelen, zoals ergonomische stoelen en ondersteunende braces, ook significant kan bijdragen aan een comfortabeler herstelproces.
In mijn praktijk heb ik ontdekt dat deze hulpmiddelen effectief kunnen zijn bij het aanpakken van dergelijke problemen. Dit lijkt aan te sluiten bij wat je besprak.
Nogmaals bedankt voor het delen van je inzichten. Ik kijk uit naar meer van je posts!
Vriendelijke groeten,
Anouk
Beste Anouk,
Bedankt voor je bericht en reactie. Ik ben benieuwd naar de hulpmiddelen die je gebruikt na een voorste kruisband- of andere knieoperatie.
kan je hier meer over vertellen of waar kan kunnen mensen meer informatie hierover vinden?