Voorste kruisband reconstructie: patellapees
Written by Michael de Levie
Co-written by dr. Wybren van der Wal
Er zijn vier verschillende pezen waaruit een orthopedisch chirurg kan kiezen om de stabiliteit van de knie te herstellen tijdens een voorste kruisband operatie. De vier pezen zijn: quadricepspees, patellapees, hamstringpees en donorpees. Deze blog gaat over de patellapees. We bespreken wat een patellapees is en wat de voor- en nadelen zijn van deze pees.
Alles over de patellapees als voorste kruisband
Jaarlijks ondergaan in Nederland ongeveer negenduizend mensen een voorste kruisband reconstructie. Voor het maken van een nieuwe kruisband wordt een pees gebruikt die als kruisband gaat functioneren. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden. De pees die gebruikt wordt om een kruisband van te maken wordt in medisch jargon een “graft” genoemd. Van welke pees wordt jouw voorste kruisband gemaakt is nuttig om te weten. In deze blog lees je op basis van welke factoren de orthopedisch chirurg jouw graft kiest en wat de verschillen tussen de grafts zijn.
Michael de Levie en Wybren van der Wal Orthopedisch chirurg bij ziekenhuis de Gelderse Vallei in Ede.
Wat is een voorste kruisband?
The ACL is a Dynamic structure, rich in neurovascular supply and comprised of distinct bundles, which function synergistically to facilitate normal knee kinematics in concert with bony morphology. Characterized by individual uniqueness, the ACL is inherently subject to both anatomic and morphological variations as well as physiologic aging.
– Freddie Fu –
Patellapees (kniepees)
De knieschijfpees (patellapees) zit vast aan de onderzijde van de knieschijf en loopt door naar de voorkant van het onderbeen. De pees zorgt voor het strekken van de knie. Het gebruik van de knieschijfpees voor het herstellen van de kruisband is een techniek die al lang gebruikt wordt (1963). Het wordt ook wel de Bone Patella Bone (BPB) techniek genoemd. De benaming verwijst naar de botblokjes aan de uiteinden van de patellapees (knieschijfpees). Tijdens de operatie worden twee botblokjes uitgezaagd. Een botblokje komt uit het onderbeen waar de knieschijfpees aanhecht (tuberositas tibiae) en het andere botblokje uit het onderste deel van de knieschijf.
Voordelen patellapees
De knieschijfpees is een sterke en stijve pees. Hierdoor is het een veelgebruikte pees voor een voorste kruisband reconstructie. Een ander voordeel van de knieschijfpees ten opzichte van de hamstringtechniek is dat de kans op doofheid van de huid kleiner is. Nog een voordeel is dat de botblokjes van de graft sneller vastgroeien in de tunnels (5-6 weken). Het vastgroeien is te vergelijken met het genezingsproces van een botbreuk.
De knieschijfpees met de botblokes aan de uiteinden.
Nadeel van de patellapees
Voordelen:
- Sterke en stijve pees.
- Kleinere kans op doofheid van de huid.
- Snelle ingroei van de botblokjes 5-6 weken.
- Goede fixatie van bot op bot.
Nadelen zijn:
- Grotere kans op aanhoudende pijn aan de voorzijde onder de knieschijf (waar de botblokjes zijn weggehaald). Dit geeft vaak klachten bij op de knieën zitten.
- Trager herstel en opbouw van de bovenbeen spieren.
- Toegenomen kans op stijfheid van de knie met strekken en buigen.
- Laag risico op een breuk van de knieschijf.
Tekenen van de anatomie voor het bepalen van de insicie
De voorste kruisband operatie in 5 stappen
- De pees uit het bovenbeen halen.
- Kijk operatie; de knie wordt aan de binnenkant beoordeeld en eventuele andere letsels worden behandeld (zoals een meniscusscheur of kraakbeendefect)
- Boortunnels maken in het onderbeen en bovenbeen (waarin de nieuwe kruisband geplaatst wordt)
- De kruisband in de tunnels plaatsen en fixeren
- De wonden sluiten.
De voorste kruisband operatie middels patellapees techniek.
