Testen & meten in de voorste kruisband revalidatie: de zin en onzin
Written by Mathijs van der Meer
Co-written by Wouter Welling
Wanneer kan je weer sporten zoals voetbal, basketbal, handbal, hockey en rugbyen na een voorste kruisband operatie? Dit is een vraag die regelmatig gesteld wordt. Het doel van je voorste kruisband operatie is meestal om weer te kunnen sporten op het pre-operatieve niveau. Dat dit niet vanzelfsprekend is heb je kunnen lezen in de blog: ´waarom duurt een voorste kruisband revalidatie zo lang. In dit blog geven we antwoord op de vraag wanneer je weer kan sporten na een voorste kruisband operatie en wat het nut is van testen en meten in de voorste kruisband revalidatie.
Het belang van testen en meten
In dit blog beschrijft Wouter Welling zijn ervaringen en onderzoeksresultaten op het gebied van een veilige terugkeer naar sport na een voorste kruisband reconstructie. Hij is bewegingswetenschapper en werkzaam bij PRO-F in Enschede. In 2022 is hij gepromoveerd op het onderwerp terugkeer naar sport na een voorste kruisband reconstructie aan de Rijksuniversiteit Groningen.
De voordelen van testen
- Ondersteunen van de besluitvorming binnen de revalidatie op basis van specifieke criteria.
- Monitoren en inzichtelijk maken van de revalidatie voortgang.
- Motiveren door specifieke en meetbare trainingsdoelen op te stellen.
Wat je meet is wat je weet, maar weet je dan genoeg?
Sport heeft een context. Namelijk een veld, bal, medespelers, tegenstander, punten, tijd, etc. Het lichaam moet complexe beweeg processen uitvoeren om zich staande te houden. Een meting en/of test beoordeelt een relatief simpele en gestandaardiseerde beweging, dit is belangrijk maar nog niet gelijk aan de sport die je wilt beoefenen. Bovendien gedragen en bewegen mensen anders zodra zij zich bewust zijn van een testsituatie, dit noemen we testgedrag. Weten we na afnemen van de testen genoeg om terug te keren naar sport?
Wat weten we wel na een test?
Na een test weet je of de basisfunctie van de knie goed hersteld is (buigen, strekken en stabiliteit), de spierkracht tussen beide benen genormaliseerd is, dat je kan springen en landen en dat je coördinatief lastige sprongetjes en bewegingen kan maken. Kortom, je weet of je een bepaald basisniveau hebt behaald om terug te keren naar sport. Dit basisniveau zorgt ervoor dat je een grotere kans hebt om terug te kunnen keren naar het pre-operatieve niveau van sporten. Echter, uit een studie van Wouter Welling blijkt dat testresultaten helaas nog niet kunnen uitsluiten of je nieuw knieletsel oploopt tijdens het sporten. Dit komt mogelijk door het grote verschil tussen de huidige manier van testen en de sport-specifieke bewegingen die bij sport worden gevraagd.
Krachtmeting met de Biodex
De testbatterij voor return to sport
Wouter Welling beschrijft in zijn onderzoek een testbatterij die relatief simpel is, en die alle fysiotherapeuten in principe kunnen gebruiken. Hierin worden kracht, springen, kwaliteit van bewegen en mentaal welbevinden meegenomen.
De testbatterij:
- Isokinetische biodex test brengt de kracht in kaart van de quadriceps en hamstrings (Alternatief: hand held dynamometer testen).
- Hop-testen zijn sprongtesten om afstand en hoogte te meten.
- LESS sprongtest beoordeelt de kwaliteit van de sprong en het landen.
- ACL-RSI is een vragenlijst die het vertrouwen van de patiënten in hun knie meet om terug te keren naar sport.
- IKDC is een vragenlijst die de ervaring van de patiënt over het functioneren van de knie meet.
Wat als je de testen en metingen behaald hebt?
Het behalen van de testcriteria is de beloning van een intensieve revalidatie. Je hebt een goed basisniveau bereikt en bent klaar voor de volgende fase van het herstel. Je gaat de sporthervatting hierna stapsgewijs opbouwen. Dit is een belangrijke fase van je revalidatie, neem de tijd om je lichaam te laten wennen aan de sport die je wilt beoefenen. Met je fysiotherapeut zal je complexe beweegpatronen oefenen, sportspecifieke situaties nabootsen en op het sportveld aan de slag gaan. Ondertussen zal je geleidelijk meer gaan participeren in de trainingen van je sportteam met je teamgenoten. Pas als je op de training 100 procent kan geven ga je starten met wedstrijden. Bouw dit ook geleidelijk op. Een manier om de veldrevalidatie gedegen op te bouwen is door gebruik te maken van het “control-to-choas” model.
Samenvatting
Testen en meten vormen een belangrijk onderdeel van de revalidatie. Tot op zekere hoogte bepalen deze testen of je een goed niveau hebt behaald en weer kan starten met sporten. Sport is complex en deze sport moet nog getraind worden na het behalen van de test criteria. De terugkeer naar sport vraagt om een zeer sportspecifieke (eind)fase van je revalidatie en een geleidelijk hervatting van teamtraining en wedstrijden.
Concluderend kunnen we stellen dat het behalen van testcriteria zorgt voor goede voorwaarden waardoor de terugkeer naar sport gemakkelijker wordt, maar dat deze de kans op nieuw knieletsel niet kunnen voorspellen.
Waarom een voorste kruisband revalidatie lang duurt kan je hier lezen.
