Dummy
Gescheurde binnen- of buitenband
Informatie over de binnen- en buitenband blessure.
Algemeen
Oorzaak
Symptomen
Onderzoek
Behandeling
Wat is een binnen-, buitenband van de knie?
De binnenband (mediale collaterale ligament = MCL) en buitenband (lateraal collateraal ligament = LCL) zijn twee van de vier (VKB/AKB) stabiliserende banden van de knie. De binnenband bevindt zich aan de binnenzijde en de buitenband aan de buitenzijde van de knie. Beide banden verbinden het bovenbeen met het scheenbeen en zorgen voor de zijwaartse stabiliteit. De binnenband heeft daarnaast een extra taak om de voorste en achterste kruisband te ondersteunen bij het stabiliseren van de rotatiestabiliteit van de knie. Een gescheurde of verrekte binnenband komt vaker voor dan een buitenband blessure en is over het algemeen minder ernstig. Het volledig scheuren van de binnenband komt minder frequent voor, maar is een ernstig letsel. Vooral omdat er vaak begeleidend letsel is van de voorste kruisband, meniscus of andere structuren.
Hoe kan een binnen-, buitenband scheuren?
Bij een onverwachte beweging kan de Mediale Collateraal Ligament (binnenband ofwel MCL) beschadigen. Meestal ontstaat dit kwetsuur door een traumamoment in het dagelijks leven of met sport. De meeste binnenband letsels ontstaan bij pivoterende sporten (Voetbal, basketbal, hockey etc.) Een MCL letsel komt voor op alle leeftijden. Een geïsoleerd MCL letsel komt voor, maar wees bewust dat bijkomende schade van andere structuren mogelijk is (kruisband, meniscus kraakbeen etc). Laat de knie daarom altijd beoordelen door een fysiotherapeut.
Een Lateraal Collateraal Ligament (buitenband ofwel LCL) kan net als een MCL beschadigen door een onverwachte beweging in het dagelijks leven of sport. Dit letsel ontstaat doordat een te grote kracht tegen de binnenzijde van de knie werkt. Ook wanneer de knie een geforceerde draaibeweging maakt, waarbij ook een kracht naar buiten toe optreedt (o-been) kan buitenband letsel optreden. Vooral bij team sporten met veel kap-, draai- en springbewegingen. Ook contactsporten zijn een risico op binnen-, buitenband letsel. Een letsel van de LCL hersteld over het algemeen niet spontaan en gaat vaak samen met ander bandletsel. Het is belangrijk om bij dit soort letsels de knie snel te laten beoordelen door een kniespecialist. Wanneer het letsel in een vroeg stadium herkend wordt dan kan het redelijk tot goed behandeld worden.
Wat zijn de symptomen en klachten bij een binnen-, buitennband letsel?
Om een knieband te beschadigen is een traumamoment nodig. Hierbij komt de knie in een x- of o-been positie. Op het moment van scheuren kan je een scheurend geluid of knoep horen.
Na een knietrauma kan er een blauw verkleuring aan de binnen- of buitenzijde zichtbaar worden. Na verloop van tijd zakt deze uit richting de kuit en enkel. Behalve een lokale zwelling ter hoogte van de aanhechting van band, kan ook de gehele knie opzwellen. De zwelling, indien aanwezig, beperkt de knie met buigen en strekken. Meestal is de mobiliteit van de knie beperkt op basis van pijn. De knie voelt stijf en bewegen gaat moeizaam. Het zijwaartse belasting van de knie provoceert over het algemeen de herkenbare pijn.
Het is belangrijk om de knie goed te blijven strekken. Leg daarom geen kussen of een ander voorwerp in de knieholte. Een strekbeperking is lastig om op te lossen en kost meestal veel tijd voordat het weer hersteld is. Een omgeslagen meniscus kan ook resulteren in een strekbeperking, maar vereist een andere behandeling. Als er vocht in de knie aanwezig is, heeft dat een negatief effect op de spierkracht van het bovenbeen. De kracht neemt af en daarmee de stabiliteit en coördinatie van de knie.
Binnen-, en buitenband letsels hebben verschillende gradaties. De ernst van het letsel beïnvloed de mate van beperking die men ervaart in het dagelijks leven. Symmetrisch lopen en traplopen is lastig en de knie is bij zijwaarts belasten pijnlijk (bijvoorbeeld een bal trappen met de binnenzijde voet). Houd er rekening mee dat de pijn vaak langdurig aanwezig blijft. De band is over het algemeen na 6 weken hersteld (de trekvastigheid van de knieband moet nog wel herstellen), maar het periost (botvlies) kan langdurig gevoelig blijven.
Hoe kan je onderzoeken of je binnen-, buitenband is gescheurd?
De diagnose achterhalen is redelijk makkelijk door gericht vragen te stellen en het lichamelijk onderzoek. Een goede trauma- of bewegingsanalyse geeft een indicatie welke knieband mogelijk betrokken is.
Bij het lichamelijk onderzoek wordt vooral gelet op de locatie van de meeste pijn en of deze geprovoceerd kan worden met bepaalde onderzoekstechnieken. Behalve de pijn wordt ook gelet op de bewegingsuitslag die gemaakt kan worden in de knie. Hoe meer beweging mogelijk is (meer x- of o-stand) hoe groter het letsel van de band. Hierbij worden altijd beide knieën met elkaar vergeleken om te bepalen wat normaal is.
Aanvullend onderzoek is niet per definitie noodzakelijk bij een binnen- of buitenband letsel. Het is hierbij wel verstandig om de knie te laten beoordelen door een fysiotherapeut. Indien er sprake is van een ernstig letsel kan doormiddel van aanvullend onderzoek de knie beoordeeld worden. Dit gaat altijd in overleg met de orthopedisch chirurg.
Als je wordt verwezen naar de orthopedisch chirurg stelt de arts wederom een aantal vragen en beoordeelt de knie. Op basis van zijn bevindingen zal de arts een MRI voorstellen. Met de MRI kan op een subtiele manier de de structuren in de knie beoordeeld worden. Op basis van de MRI kan een definitieve diagnose worden verkregen en een behandelplan worden opgesteld.
Belangrijk:
Een geïsoleerde binnen-, of buitenband letsel komt voor, maar vaak zijn het gecombineerde letsels. Een meniscus of kruisband kan tijdens het letsel ook scheuren. Wees hiervan bewust en daarom is het advies om de knie altijd te laten beoordelen door een arts of fysiotherapeut.
Wat kan je doen aan een binnen-, buitenband letsel?
Het is belangrijk om de ernst van het letsel te bepalen. Een graad 1 MCL letsel moet anders behandeld worden dan een graad 2 of 3 letsel. Een graad 2 of 3 letsel van de MCL hersteld over het algemeen niet spontaan. Uit onderzoek blijkt dat deze letsels redelijk tot goed herstellen als deze vroegtijdig worden herkend en behandeld. De voornaaste behandeling in de acute fase is met een brace. Een LCL letsel is het over algemeen een ernstiger letsel dan een MCL letsel. Vaak is er naast een LCL letsel ook sprake van ander bandletsel. Het is daarom belangrijk als je een knieletsel hebt doorgemaakt met sport of ongeval, de knie altijd door een kniespecialist te laten beoordelen.
MCL/LCL letsels worden ingedeeld in 3 typen:
- graad 1 alleen pijn zonder instabiliteit. Dit gaat vanzelf over binnen 4-6 weken;
- graad 2 is er sprake van een matige instabiliteit;
- graad 3 is een ernstig letsel met zijdelingse instabiliteit van de knie.
De behandeling bestaat uit het optimaliseren van de mobiliteit, advies mbt load management en functionele oefentherapie. Bij de graad 2 en 3 letsels zal het gebruik van de brace de knie beïnvloeden. Door langdurige passiviteit is de functie van de knie en spierkracht sterk verminderd. Doorgaans is meer tijd is nodig om de mobiliteit te verbeteren en de spierkracht op te bouwen.
Naast het opbouwen van de kracht en mobiliteit moet de knie ook weer wennen aan de krachten uit verschillende richtingen.
De revalidatie begint met oefeningen op de plaats. Deze oefeningen kunnen uitgebouwd worden in voor- achterwaartse richting. Vervolgens van laag naar hoog intensief in zijwaartse richting. Hierna kan gestart worden met rustige rotatievormen en kan de revalidatie worden afgesloten met buiten en/of veldtrainingen. De training wordt opgebouwd op geleide van de belastbaarheid van de knie en pijn.
Per individu moet de situatie beoordeeld worden door een kniespecialist om te bepalen welke behandeling het best past.